Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (occupational funds, όπως είναι διεθνώς γνωστά) έχουν παλαιότερη ιστορία από τα ευρέως διαδεδομένα κοινωνικά ταμεία. Η ιστορία ξεκινά από τον 15ο αιώνα στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Αγγλία όταν συνασπίζονται επαγγελματίες μεταξύ τους προκειμένου να έχουν αποθέματα σε ώρες ανάγκης και όταν γεράσουν. Η ανάγκη συμπλήρωσης των παροχών της κύριας και επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης ευνόησε σε πολλές χώρες την ανάπτυξη ειδικών φορέων που παρέχουν πρόσθετη ασφάλιση και παροχές, συχνά πολύ υψηλότερες των δυο πρώτων. Η συνειδητοποίηση αυτή οδήγησε πολλές χώρες στον επανασχεδιασμό και την αναδιαμόρφωση των συνταξιοδοτικών συστημάτων τους. ‘Έτσι αλλού εισήχθηκε και αλλού ενδυναμώθηκε ο δεύτερος πυλώνας συντάξεων, τα επαγγελματικά ταμεία. Τόση ήταν η ανάπτυξη των φορέων αυτών που το 25% περίπου του ενεργού πληθυσμού της Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης καλύπτεται από προγράµµατα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, ενώ το ποσοστό αυτό αυξάνεται συνεχώς. Η αξία των στοιχείων του ενεργητικού πού κατέχουν τα επαγγελματικά ταμεία στη Ευρωπαϊκή ‘Ένωση υπερβαίνουν τα 3,4 τρισεκατοµµύρια ευρώ και αντιστοιχεί στο 25% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης.
Στη χώρα μας, ο θεσμός της Επαγγελματικής Ασφάλισης θεσπίστηκε το 2002 με τον νόμο 3029/2002. Το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπουργείου Οικονομικών, που ιδρύθηκε το 2004, αποτέλεσε το πρώτο επαγγελματικό ταμείο στην Ελλάδα. Κατά την ημερομηνία δημιουργίας της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης και ύστερα από τη συμπλήρωση 16 ετών από τη θέσπιση των ΤΕΑ, λειτουργούσαν στην Ελλάδα δέκα οκτώ (18) επαγγελματικά ταμεία